Siberië

Vervanging van Vladimir en Pavel, toch weer spannend. Als een doos met chocolaatjes, je weet nooit wat je... Een oudere man, innig afscheid nemend van, ik gok, zijn zoon. Er zit hier een militaire basis. Soepel groet ik hem en laat ik weten dat ik niet Russisch ben. Het wordt nacht. Een baby begint te huilen. En houdt dat heel lang vol. Mijn bed is hard. Kruimels. Rumoer. Het lijkt een stuk kouder dan vorige nacht. Een blik naar buiten bevestigd dat, het is wit. Koud, maar wat een plaatje. Heuvels en de alsmaar terugkerende naaldbomen. De fel blauwe lucht vormt een sterk contrast met wat over is van de sneeuw. In de trein is het wam.

De wagon loopt zo goed als leeg en even denk ik dat het heel rustig wordt. Niets is minder waar. Mijn Russische welkomstwoorden kunnen de prullenbak in. Een ware Mongoolse invasie. Handelaars. Vreemde luchtjes, veel volle tassen, ander gelaat en een compleet andere taal. Een nieuwe ervaring. Wat zal hij mij brengen?
Kennelijk is het een groep die welbekend is met elkaar, men heeft geen aandacht voor mij. Wel voor het eten, dat uitgebreid en luidruchtig wordt genuttigd tijdens de conversatie. Ik observeer rustig tussen het lezen door. We rijden veel door bewoond gebied. Meer heuvels, de bomen wat verder van het spoor.
Daar gebeurd het, ja, een eerste oogcontact, een knikje en een glimlach. Fascinerende koppen om naar te kijken, mooi doorleefd en tenger, taai. De zon op de huid. Russen beginnen vaak tegen mij te praten, maar hier bestaat geen misverstand dat ik een andere taal spreek. Onze coupé wordt een soort vergaderruimte. Wanneer een oude Russische man met een hoop gebaren vraagt hoe met een stokje moet worden gegeten, doet een meisje dat een beetje ongemakkelijk voor. Maar hij wil ook weten hoe ze dat nu met vloeistoffen doen. Men verstaat elkaar niet en het wordt weggelachen.

De derde en laatste avond valt. Vanuit een ooghoek zie ik een gebruinde vuist iets vlak voor mij op het tafeltje leggen. Een tomaat, zo groot dat ik er geen fatsoenlijke hap van kan nemen. Drie verwachtingsvolle gezichten kijken mij aan. Ik bedank in gebaar en probeer ook in woord, maar mijn Mongools is nog niet zo vloeiend als mijn Russisch. Een ei volgt. En nog een. Nog een tomaat. Ik eet de tomaat netjes helemaal op en krijg goedkeurende blikken. Tijdens mijn eerste ei volgt er nog een, en ik probeer te bedanken. Het ei blijft gewoon liggen. Men weigert iets van mij aan te nemen.. Mijn provodnitsa (treinstewardess) bevestigd wat ik al weet, aankomst in Irkutsk. Ik adopteer een nieuwe Fin voor een stadsbezichtiging, we worden begeleid door een meisje van het hostel en haar vriendin. En dan, een bed. Gestapeld, maar desalniettemin. Ik ga liggen en doe mijn ogen dicht. En voel de trein rijden.

Op weg naar een kustplaatsje maak ik de balans op. Al drie NL-koppels gespot die de Transmongolië route volgen. En counting. We zijn zo origineel met z’n allen. Mijn andere uitstapje gaat naar Olkhon Island. De chauffeur hanteert eenzelfde rijstijl als die van de dag daarvoor. Mijn algehele dunk van Russische chauffeurs is niet al te hoog, maar ook de weg verdient genoemd te worden. Het went snel genoeg, en het uitzicht vergoed veel. Verse sneeuw. Gedurende de rit wint de zon het, maar dat zal niet lang meer duren. Het eiland ligt in ’s werelds grootste en diepste zoetwatermeer, Baikal. Over twee maanden is de oppervlakte van het meer bedekt met een laag ijs zo dat dik dat het verkeer er overheen rijdt.

Olkhon bevat alleen houten huizen. De wegen bestaan uit modder. De wind heeft vrij spel. Het doet ruig aan, ongerept. En gedurende de dagen vat de schoonheid van de plaats mij. Hiken tussen de bomen. De stilte alleen verbroken door de talloze woodpeckers, die een dolby surroundgeluid verzorgen. Zelfs mij lukt het mooie foto’s te maken op deze plaats. Als de wind een moment gaat liggen hoor je getimmer. Het geluid van een ietwat valse piano dat uit een huisje komt. Af en toe het blaffen van een hond, meestal beantwoord door een ander. Een man slaagt er pas na drie keer in zijn auto te starten. Vuur stoken op het strand, de wodka en bier gaan van hand tot hand. Daar ergens wordt ik een jaar ouder. Mijn verjaardag is iedereen traag en kalm. Onder Finse supervisie gaan we de Russische Banja (sauna) in. Liters water op de hete stenen. Rug recht, take it like a man. De hitte ontvluchtend hoor ik hem in zingen uitbarsten. Het Finse volkslied.